Bạn vẫn có thể thưởng thức rượu vang, có thể tiếp tục tiêu thụ một lượng không nhỏ đồng sunfat, rồi lật miếng thịt nướng (có thể gây ung thư) trên đống củi đang đốt (cũng có thể gây ung thư) và tiếp tục phàn nàn một cách “thời thượng” và các sản phẩm thuốc trừ sâu của những tập đoàn nông nghiệp lớn. Hoặc bạn có thể dành ra thêm một phút, tìm hiểu về sự khác biệt giữa thực tế và nỗi lo sợ của mình, và bàn bạc những câu chuyện xoay quanh về nền sản xuất nông nghiệp bền vững phía trước.
Trong bài viết này, tôi muốn mọi người hiểu thêm về một số thông tin khoa học đơn giản. Trong những cuộc tranh luận về nông nghiệp thông thường và nông nghiệp hữu cơ, tôi thường thấy những thuật ngữ cơ bản được sử dụng, lạm dụng, chiếm đoạt nhiều hơn là tập trung vào thảo luận những vẫn đề chính. Vì vậy, để mang đến những thông tin đúng đắn (và mở rộng xem mình như một nhà khoa học chân chính), chúng ta sẽ nói thẳng thắn về một số vấn đề.
Lưu ý : Ở đây không phải là tôi đang tranh luận về những ưu và khuyết điểm của hữu cơ, truyền thống, hay biến đổi gen – GMO. Điều đó đòi hỏi phải nghiên cứu thêm rất nhiều những tài liệu khoa học khác, mà một ngày nào đó tôi sẽ quay lại viết về chúng, Ở bài viết này, tôi chỉ cố gắng gạn lọc, làm sáng tỏ những quan niệm sai lầm đơn giản.
1) Độc tố (toxin)/ Độc (Toxic) / Độc tính (Toxicity):
Tôi biết những từ này nghe có vẻ giống nhau nhưng thật ra thì không . Toxin độc tố là các phân tử độc hại do các tế bào hoặc sinh vật sống sinh sản ra. Nọc rắn hay botox chính là độc tố.
Những từ mà bạn đang nghĩ là là “độc” (toxic) và “độc tính” (toxicity) đó là “mức độ một chất có thể gây hại đến cơ thể.” Có một điểm dễ gây nhầm lẫn ở đây đó là: BẤT KỲ một chất nào bạn có thể đang nghĩ tới đều là độc tố. Nhưng liều lượng quyết định mức độ độc hại. Thậm chí nước là một độc tố, nếu bạn uống đủ (ngộ độc nước và tình trạng nước quá liều là việc ngộ độc có thật và rất nguy hiểm). Hầu hết chúng ta vẫn đang vui vẻ hàng ngày tiêu thụ các chất có các chất gây ung thư độc hại ví dụ như: cà phê, rượu, và nhiều hơn nữa mà tôi sẽ đề cập ở phần sau.
2) Glyphosate:
Hãy ghi nhớ câu “thần chú” mới: “Liều lượng tạo ra chất độc” (The dose makes the poison).
Bây giờ chúng ta hãy nói đến một chất đáng sợ – glyphosate – một hoạt chất trừ cỏ có trong thuốc Roundup, của tập đoàn nông nghiệp Monsanto.
Tôi vừa nói về độc tính (toxicity) và có một phương pháp để xác định tương đối độ độc (cấp tính) của các chất, được gọi là LD50. Đây là liều lượng (mg/kg) của một chất phơi nhiễm trong cùng một thời điểm, gây ra cái chết cho một nửa (50%) của các mẫu động vật thí nghiệm nếu tiêu thụ các chất này. (LD = Lethal Dose – liều lượng gây chết).
Glyphosate có LD50 là 5600mg/kg. Điều này có nghĩa là một người nặng 80kg sẽ phải ăn ít nhất 448gr glyphosate tinh khiết để bị nhiễm độc cấp tính và có thể dẫn đến cái chết.
Caffeine có LD50 là 192mg/kg, vì vậy một người có cân nặng tương tự như trên chỉ cần ăn 15.36gr caffeine cũng sẽ cho những triệu chứng tương tự. Liều lượng này ở muối là 3000mg/kg.
Hiểu đơn giản hơn, nếu giá trị LD50 càng cao thì chất này sẽ càng ít độc hơn, ít nhất là so với lượng tiêu chuẩn bạn nạp vào. Ví dụ về một chỉ số gần như là nguy hiểm nhất đó là nọc độc rắn có lượng LD50 là 0.013mg/kg.
Bây giờ chúng ta hãy quay trở lại với chất Glyphosate. Đọc nhanh trên bao bì của thuốc Roundup, chúng ta sẽ thấy trên đó ghi rõ về liều lượng sử dụng ta thấy trên gói thuốc của Rudup qui định về việc sử điều chế để sử dụng đó là hòa 10ml thuốc cho 1 lít nước và phun 2-3 lít trên 1 ha. Như vậy, trên mỗi ha canh tác, các cây trồng sẽ được phun tổng lượng khoảng 20 – 30ml Roundup nguyên chất. Thành phần chất hoạt tính trong sản phẩm nguyên chất này là 360g/L, hay 0.36g glyphosate trên 1ml. Tính ra, sẽ có khoảng từ 7.2 – 10.8 g hoạt chất glyphosate được phun trên 1ha cây trồng. Và so sánh với mức một người có thể sẽ bị độc cấp tính nếu tiêu thụ theo số ở trên, ta sẽ thấy người đó cần phải tiêu thụ một lượng cây trồng tương đương với 41,2 ha.
Vậy LD50 của đồng sunfat thì sao – một chất thường được tìm thấy trong thuốc trừ sâu hữu cơ? Cám ơn bạn đã thắc mắc điều này, chỉ số đó là 30mg/kg. Đồng nghĩa với việc mức độ độc hại cao hơn gấp 187 lần so với glyphosate. Và thường những chất này được áp dụng ở nồng hộ cao hơn (theo chỉ sốmột gói chiết xuất đồng sunfat EPA của Mỹ, khuyến cáo dùng khoảng 4lbs cho mỗi mẫu Anh (arce) đồng sunfat, tương đương với lượng 4,48kg/ha để phun lên nho điều trị nấm mốc cho cây).
3) Chất gây ung thư (carcinogens)/ chất ung thư (carcinogenic):
Hai khái niệm này rất khó phân biệt. IARC (Cơ quan Nghiên cứu Quốc tế về Ung thư) phân loại các hợp chất, các tác nhân và các phương pháp phơi nhiễm để đánh giá khả năng chúng có thể gây ra ưng thư (dựa trên tất cả các bằng chứng hiện có, kể cả nghiên cứu ở người và động vật thí nghiệm). Phân loại nhóm 1 là chất gây ung thư, nhóm 2A là các chất có thể gây ung thư và nhóm 2B gồm các chất có lẽ sẽ gây ung thư (ví dụ như caffeine).
Glyphosate dang được phân loại và nhóm 2A – chất có thể gây ung thư. Trong cùng một nhóm này, bạn cũng sẽ tìm thấy đồ chiên nhiệt độ cao, những nhiên liệu đốt sinh khối có trong gia đình (ví dụ như củi đốt, thịt đỏ và “đồ uống rất nóng”)
Bạn có biết chất gây ung thư ở nhóm 1 (gần như chắc chắn gây ung thư) là gì không ?- Ethanol – vâng – tôi biết nó rất ngon – một chất trong rượu rất ngon.
Tôi không nói rằng, như thế thì thuốc trừ cỏ và thuốc trừ sâu trong bất kỳ hình thức nào đều tốt cho sức khỏe và bạn nên uống ừng ực như soda. Nhưng nhìn nhận một cách khách quan đó là những sản phẩm rất cần thiết. Theo quan điểm của tôi thì bạn vẫn có thể thưởng thức rượu vang, có thể tiếp tục tiêu thụ một lượng không nhỏ đồng sunfat, rồi lật miếng thịt nướng (có thể gây ung thư) trên đống củi đang đốt (cũng có thể gây ung thư) và tiếp tục phàn nàn một cách “thời thượng” và các sản phẩm thuốc trừ sâu của những tập đoàn nông nghiệp lớn.
Hoặc bạn có thể dành ra thêm một phút, tìm hiểu về sự khác biệt giữa thực tế và nỗi lo sợ của mình, và bàn bạc những câu chuyện xoay quanh về nền sản xuất nông nghiệp bền vững phía trước.
Bình luận