Từ ngày 23–25/5/2025 tại TP. Quy Nhơn (Bình Định), Cục Trồng trọt & Bảo vệ Thực vật (TT&BVTV) phối hợp cùng hiệp hội CropLife Châu Á và CropLife Việt Nam tổ chức hội thảo tập huấn với chủ đề: “Đánh giá rủi ro thuốc BVTV đối với sinh vật thủy sinh trên cây lúa”. Đây là hoạt động mở đầu cho chuỗi hội thảo “Nâng cao năng lực đánh giá rủi ro thuốc BVTV đối với môi trường”, nằm trong khuôn khổ chương trình hợp tác “Khung quản lý thuốc BVTV bền vững” (SPMF) giữa Cục TT&BVTV và CropLife Châu Á.
Hội thảo thu hút gần 30 đại biểu, gồm các cán bộ đến từ các đơn vị phụ trách quản lý thuốc BVTV, quản lý trồng trọt, các trung tâm kiểm định và khảo nghiệm thuốc, các trung tâm TT & BVTV trực thuộc Cục TT&BVTV trên cả nước, cácchuyên gia quốc tế từ CropLife Châu Á và đại diện các công ty thành viên thuộc CropLife Việt Nam. Trong ba ngày tập huấn, chương trình tập trung trao đổi thông tin, các phương pháp xác định và kỹ năng thực hành thực tiễn về việc đánh giá rủi ro của thuốc BVTV đối với các loài thuỷ sinh.
Đánh giá rủi ro thuốc BVTV là quá trình khoa học nhằm xác định mức độ ảnh hưởng của thuốc BVTV đối với sức khoẻ con người và môi trường. Đánh giá rủi ro sẽ cân nhắc mối nguy (độc tính của thuốc) và mức độ tiếp xúc của thuốc với các đối tượng cần xem xét để qua đó đánh giá một cách chính xác mức độ rủi ro mà thuốc BVTV tác động thực tế, qua đó đưa ra các biện pháp nhằm giảm thiểu rủi ro. Các phương pháp đánh giá rủi ro được hướng dẫn trong hội thảo đều dựa trên nền tảng khoa học vững chắc và được công nhận quốc tế. Cách thức tiếp cận quản lý dựa trên đánh giá rủi ro đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích khác nhau cho cả người dùng, đơn vị quản lý, cộng đồng và môi trường nói chung do có thể phát huy tối đa lợi ích của thuốc BVTV; đồng thời có các phương pháp hạn chế, giảm thiểu rủi ro có thể có do phơi nhiễm với môi trường và người dùng một cách phù hợp, bền vững.
Các nội dung chính trong chương trình gồm tập trung vào việc nâng cao kiến thức nền tảng về vai trò của hệ sinh thái thủy sinh, các cấp độ thử nghiệm mối nguy, và phơi nhiễm của thuốc BVTV. Các chuyên gia từ Tổ chức CropLife Châu Á – ông Ricky Ho, TS. Rakesh Kenjale, TS. Huiming Lin và TS. Zhaoqiang Li đã chia sẻ những phương pháp nghiên cứu khoa học, đồng thời tổ chức phần hỏi đáp để tăng tính tương tác và áp dụng thực tiễn. Các đại biểu trực tiêp khảo sát thực địa tại ruộng lúa địa phương nhằm quan sát điều kiện thực tế, thực hành đo đạc các thông số đồng ruộng và phỏng vấn nông dân về thói quen canh tác. Căn cứ số liệu thực tế thu thập trên đồng ruộng các học viên đã thực hành mô hình MED-Rice, công cụ đánh giá rủi ro đối với sinh vật thủy sinh chuyên biệt cho cây lúa. Ưu điểm của mô hình này là yêu cầu đầu vào dữ liệu ở mức tối thiểu và khả năng triển khai dễ dàng thông qua phần mềm Excel, giúp đơn giản hóa quá trình đánh giá mà vẫn đảm bảo tính chính xác khoa học.
Bên cạnh đó, hội thảo cũng tập trung vào việc tích hợp kiến thức và kỹ năng đã học để xây dựng phương án quản lý rủi ro thuốc BVTV. Các đại biểu tham gia tình huống giả định về đánh giá rủi ro thuốc BVTV, thực hành tính toán nồng độ dự báo trong môi trường và chỉ số rủi ro đối với các sinh vật thủy sinh. Qua đó, các đại biểu cùng thảo luận và đề xuất các biện pháp quản lý rủi ro phù hợp, góp phần nâng cao năng lực đánh giá và quản lý thuốc BVTV tại Việt Nam.
Hội thảo nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các đại biểu tham dự. Kết quả khảo sát nhanh trên nền tảng Menti cho thấy đa số đại biểu tham dự đánh giá rất tích cực về vai trò công cụ ERA trong việc đánh giá tác động của thuốc BVTV vớimôi trường thủy sinh, cũng như tính thực tiễn và khả năng ứng dụng cao của chương trình.
Phát biểu bế mạc, bà Bùi Thanh Hương – Trưởng phòng Quản lý Thuốc, Cục TT & BVTV, cùng ông Ricky Ho – Giám đốc Khoa học và Pháp chế CropLife Châu Á, đã đánh giá cao những kết quả tích cực đạt được trong suốt ba ngày diễn ra hội thảo. Chương trình đã góp phần nâng cao năng lực đánh giá khoa học cho các cán bộ chuyên môn trong nước, đồng thời thúc đẩy sự hiểu biết chung giữa cơ quan quản lý, ngành hàng và các chuyên gia quốc tế về cách tiếp cận quản lý thuốc BVTV bền vững, dựa trên phương pháp khoa học và đảm bảo an toàn cho môi trường nông nghiệp Việt Nam.
Hội thảo là bước khởi đầu quan trọng trong chuỗi tập huấn về đánh giá rủi ro môi trường, góp phần nâng cao năng lực chuyên môn cho các cán bộ và doanh nghiệp trong nước, hướng tới mục tiêu chung: đảm bảo an toàn sinh thái, thúc đẩy quản lý thuốc BVTV hiệu quả và bền vững tại Việt Nam. Buổi tập huấn tiếp theo về đánh giá rủi ro của thuốc BVTV đối với ong cũng sẽ được hai bên tiếp tục phối hợp thực hiện trong năm 2025.
===
Bình luận