Mặc dù cho tới nay, hơn 2.000 nghiên cứu khoa học uy tín đã cho thấy công nghệ sinh học không gây ra mối nguy hại bất thường nào cho sức khỏe con người và thực phẩm BĐG có mức độ an toàn tương đương hoặc thậm chí an toàn hơn so với thực phẩm thông thường hay thực phẩm hữu cơ, nhưng người tiêu dùng dường như vẫn không thể thoát ra khỏi những nghi vấn xung quanh vấn đề này.
Nếu ghé thăm những trang web phản đối thực phẩm biến đổi gen (BĐG), bạn sẽ đọc được nhiều bài viết với tiêu đề có tính cảnh báo trong đó nêu ra những cáo buộc về nguy cơ an toàn của thực phẩm BĐG, ví dụ: “Chúng gây ra cái chết cho lợn, bò và cừu theo các kết quả các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm!” hoặc “Con người sẽ là nạn nhân tiếp theo!”
Trang AlterNet, một trang phản đối thực phẩm BĐG khá phổ biến đã cho đăng bài báo với tiêu đề “Thức ăn chăn nuôi BĐG của Monsanto gây ra những căn bệnh kinh hoàng ở động vật”. Bài viết có trích dẫn rằng kết luận này được đưa ra từ một “nghiên cứu mới”, nhưng giống như những bài khác thuộc thể loại này và ở những trang như thế này thì chính bài viết đó cũng không trích dẫn bất kỳ nghiên cứu nào hoặc đưa ra đường dẫn tới bất kỳ nghiên cứu độc lập nào.
Mặc dù cho tới nay, hơn 2.000 nghiên cứu khoa học uy tín đã cho thấy công nghệ sinh học không gây ra mối nguy hại bất thường nào cho sức khỏe con người và thực phẩm BĐG có mức độ an toàn tương đương hoặc thậm chí an toàn hơn so với thực phẩm thông thường hay thực phẩm hữu cơ, nhưng người tiêu dùng dường như vẫn không thể thoát ra khỏi những nghi vấn xung quanh vấn đề này.
Các nghiên cứu cho thấy điều gì?
Các nghiên cứu thức ăn chăn nuôi là cơ sở để đánh giá mức độ an toàn của cây trồng BĐG. Các nghiên cứu chỉ được tiến hành một lần đối với các loại động vật trong phòng thí nghiệm đôi khi cũng cho thấy có một số vấn đề. Trong nghiên cứu của mình,vốn đã công bố rồi lại cho gỡ bỏ về ngô BĐG (sau đó lại được công bố trên một tạp chí phản đối BĐG mà không qua thẩm định phản biện), Gilles-Eric Séralini cho rằng chuột được nuôi bằng ngô BĐG phát triển những khối u ung thư bất thường – loại khối u sẽ phổ biến ở các loài vật nuôi trong nông trại nếu quan hệ nhân quả này thực sự tồn tại.
Jeffrey Smith, một chuyên gia đeo đẳng từ lâu việc phản đối thực phẩm BĐG, trên trang web cá nhân của mình với tên gọi Viện Công nghệ có Trách nhiệm (the Institute for Responsible Technology), đã liệt kê các trường hợp mà ông cho rằng động vật được nuôi bằng thức ăn BĐG đã cho thấy các biểu hiện bất thường, bao gồm ung thư và chết yểu. Ông cũng đề cập tới cuốn sách ông tự xuất bản và những bằng chứng truyền miệng cho rằng lợn được nuôi bằng thức ăn BĐG bị vô sinh hay mang thai giả, còn cừu ăn cây bông Bt hay bị chết. Ông này viết “hầu như mọi nghiên cứu độc lập nuôi động vật bằng thức ăn BĐG đều cho thấy những tác động tiêu cực hoặc khó giải thích. Nhưng chúng ta sẽ không thể biết được những điều này….nó đã bị giấu kín bằng những nỗ lực miệt mài của ngành công nghệ sinh học.”
Học viện Y khoa Môi trường Hoa Kỳ (The American Academy of Environmental Medicine) một nhóm nghiên cứu y khoa khác phản đối thực phẩm BĐG và chủ trương tin rằng các loại vắc-xin có tính chất nguy hiểm đã cho rằng “nhiều nghiên cứu trên động vật cho thấy những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng do thực phẩm BĐG gây ra” bao gồm vô sinh, vấn đề về miễn dịch, gia tăng lão hóa, gây mất chức năng kiểm soát insulin và những biến đổi trong các cơ quan chính và hệ tiêu hóa.
Liệu có căn cứ nào cho những cáo buộc này không?
Nói cho cùng, trên phạm vi toàn cầu,những loài vật nuôi được con người sử dụng làm thực phẩm tiêu thụ từ 70% đến 90% cây trồng BĐG, chủ yếu là ngô và đậu tương. Chỉ tính riêng ở Mỹ, ngành nông nghiệp chăn nuôi hàng năm xuất ra hơn 9 tỷ vật nuôi làm thực phẩm và hơn 95% số vật nuôi này tiêu thụ những loại thức ăn chăn nuôi có các thành phần BĐG. Con số này tương tự ở các quốc gia sản xuất thức ăn BĐG lớn và cũng có nền nông nghiệp lớn như Bra-xin và Ác-hen-ti-na.
Nếu ước tính số lượng bữa ăn dành cho vật nuôi kể từ khi áp dụng cây trồng BĐG cách đây 18 năm thì con số này có thể lên tới hàng nghìn tỷ. Chỉ bằng cảm nhận thông thường cũng có thể thấy rằng nếu thức ăn BĐG gây ra các vấn đề bất thường lên vật nuôi thì nông dân đã có thể phát hiện ra. Vật nuôi chết và bệnh sẽ đầy rẫy nông trại trên toàn thế giới. Nhưng hiện nay chưa có tin đồn nào về những vấn đề sức khỏe hàng loạt đó.
Tuy nhiên, chúng ta không cần phải căn cứ vào tin đồn để giải quyết những mối lo này. Nhà di truyền học Alison Van Eenennaam cùng với trợ lý nghiên cứu Amy E. Young thuộc Khoa Khoa học Động vật – Đại học California phân hiệu tại Davis, đã công bố trên Tạp chí Khoa học Động vật (Journal of Animal Science), một nghiên cứu toàn diện nhất từ trước tới nay về thực phẩm và thực phẩm BĐG đã đánh giá căn cứ trên dữ liệu về ngành chăn nuôi và y học giai đoạn kéo dài 29 năm từ trước và sau khi áp dụng thức ăn chăn nuôi BĐG. [LƯU Ý: bài báo này đến ngày 1/10 mới được truy cập miễn phí.]
Dữ liệu thực tế được thu thập từ hơn 100 tỷ vật nuôi từ giai đoạn trước năm 1996, thời điểm thức ăn chăn nuôi hoàn toàn không có thành phần BĐG và sau khi áp dụng thành phần BĐG đến giai đoạn thức ăn BĐG chiếm 90% và cao hơn. Nghiên cứu bao gồm dữ liệu xét nghiệm động vật trước và sau khi chết vì động vật bệnh không được dùng làm thực phẩm.
Kết quả nghiên cứu của họ là gì? Đó là thức ăn chăn nuôi BĐG an toàn và có giá trị dinh dưỡng tương đương với thức ăn chăn nuôi không BĐG. Không có dấu hiệu nào cho thấy những xu hướng bất thường đối với sức khỏe của động vật kể từ năm 1996 khi cây trồng BĐG lần đầu tiên được ứng dụng. Căn cứ trên quy mô lớn của dữ liệu nghiên cứu, chúng ta có thể kết luận một cách thuyết phục rằng cuộc tranh luật về tác động của thức ăn chăn nuôi BĐG lên sức khỏe vật nuôi đã khép lại và kết luận là không có bất kỳ tác động bất thường nào.
Nghiên cứu của Van Eenennaam trùng khớp với các đánh giá khác về dữ liệu thức ăn chăn nuôi, một số được tiến hành đã qua nhiều thế hệ và lâu nhất là cách đây hai năm.
Một số đánh giá đầy đủ gần đây được nhiều tác giả khác nhau tiến hành đã tổng hợp kết quả các nghiên cứu nuôi vật nuôi bằng thế hệ cây trồng BĐG hiện tại (Deb và đồng nghiệp, 2013; Flachowsky, 2013; Flachowsky và đồng nghiệp, 2012; Tufarelli và Laudadio, 2013; Van Eenennaam, 2013). Các nghiên cứu đã được tiến hành với nhiều giống vật nuôi được sử dụng làm thực phẩm gồm cừu, dê, lợn, gà, chim cút, gia súc, trâu, thỏ và cá nuôi bằng nhiều giống cây trồng BĐG khác nhau. Kết quả đồng nhất cho thấy rằng hoạt động và sức khỏe của những vật nuôi nuôi bằng thức ăn BĐG có thể được so sánh với vật nuôi được nuôi bằng các dòng thức ăn cận đẳng gen không BĐG và thức ăn công nghiệp.
Đây là danh sách các nghiên cứu vật nuôi. Nhiều nghiên cứu trong số này là các nghiên cứu độc lập. Danh sách này bao gồm những đánh giá có hệ thống và tất cả những đánh giá đó đều đi đến kết luận rằng thức ăn chăn nuôi BĐG là an toàn.
Như tiến sĩ Steven Novella viết trên trang cá nhân Neurologica của mình: “Dữ liệu này mang tính quan sát, có nghĩa là tác giả dữ liệu đó xem xét dữ liệu thu thập được trên thế giới, không thuộc dữ liệu từ thí nghiệm có đối chứng tương lai. Dữ liệu quan sát phụ thuộc vào các hệ số nhiễu không thể tính toán trước. Tuy nhiên, dữ liệu quan sát chặt chẽ vẫn rất hữu ích và có tiềm năng giúp phát hiện ra các dấu hiệu rõ ràng.”
Kết quả cũng phù hợp với các nghiên cứu dài hạn về chăn nuôi bằng thức ăn BĐG trong phòng thí nghiệm. Cơ sở dữ liệu GENERA tại trang web Biology Fortified liệt kê hơn 36 ví dụ về các nghiên cứu kéo dài trong nhiều năm. Một đánh giá gần đây được tiến hành với 24 nghiên cứu trong nhóm này do Snell cùng đồng nghiệp thực hiện đã phát hiện: “Kết quả….cho thấy không có bất kỳ tác hại sức khỏe nào nói chung và không có sự khác biệt lớn về mặt số liệu giữa các tiêu chí quan sát.” Có một số nghiên cứu lệch chuẩn như nghiên cứu về ngô BĐG đã bị tự gỡ bỏ. Nhưng nếu dữ liệu của Séralini là chính xác và 80% thực phẩm đều nhiễm độc thì vật nuôi và con người sẽ sớm bị tiêu vong.
Các tác giả cũng không tìm thấy bằng chứng cho thấy bất kỳ tác động sức khỏe nào lên những người tiêu thụ những loài vật nuôi đó. Không có nghiên cứu nào chỉ ra sự khác biệt trong đặc điểm dinh dưỡng của các sản phẩm từ vật nuôi được nuôi bằng thức ăn BĐG. Vì ADN và protein là các thành phần thông thường của chế độ ăn được tiêu hóa, không có bất kỳ dấu hiệu nào có thể chỉ ra hoặc lượng hóa một cách đáng tin cậy về việc các thành phần BĐG xuất hiện trong sữa, thịt và trứng của những loài được nuôi bằng thức ăn BĐG. Nói cách khác, cuộc tranh luận về những nguy cơ gắn liền với thực phẩm BĐG đã chấm dứt. Như ông Novella viết:
Hiện nay chúng ta đã có một cơ sở dữ liệu lớn, cả thực nghiệm và quan sát cho thấy rằng thức ăn chăn nuôi BĐG an toàn và có giá trị dinh dưỡng tương đương với thức ăn chăn nuôi không BĐG. Rõ ràng không có bất kỳ nguy cơ sức khỏe nào đối với vật nuôi và càng không có nguy cơ đối với sức khỏe những người tiêu thụ sản phẩm từ những loài vật nuôi đó.
Để có thể giữ quan điểm cho rằng thực phẩm BĐG chưa được kiểm nghiệm đầy đủ hoặc rằng có hại hoặc nguy hiểm, bạn cần phải tinh mắt chọn ra một số nghiên cứu lệch chuẩn với chất lượng khoa học thấp hoặc bạn đơn giản chỉ cần bác bỏ giá trị của khoa học.
Bài viết gốc (Tiếng Anh): http://www.forbes.com/sites/jonentine/2014/09/17/the-debate-about-gmo-safety-is-over-thanks-to-a-new-trillion-meal-study/#a791fd0ca937
Bình luận